ΕΚΜΙΣΘΩΤΕΣ – ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ, Ο ΑΔΥΝΑΜΟΣ ΚΡΙΚΟΣ ΤΗΣ ΜΙΣΘΩΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ;

Δημοσιεύθηκε Τετάρτη, 29/08/2012 σε Απόψεις

Ο νομικός και ο επιστημονικός κόσμος γνωρίζει το σκοπό και τα κίνητρα επινόησης του Ν. 3853/2010, (ΦΕΚ 90Α/17-06-2010), ο οποίος κατέστησε τον εκμισθωτή – ιδιοκτήτη των (εμπορικών κυρίως) ακινήτων «διωκόμενο» με συνοπτικές διαδικασίες και ενώ ακόμα η αγορά μίσθωσης ακινήτων δεν είχε προσαρμοστεί, ούτε καν αφομοιώσει το μέγεθος της οικονομικής κρίσης. Οπωσδήποτε οι ρυθμίσεις του νόμου αυτού και η διευκόλυνση της καταγγελίας της εμπορικής μίσθωσης από το μισθωτή, (βλ. τροποποιημένο άρθρο 43 του π.δ. 34/1995) απετέλεσαν το «όχημα» των μισθωτών για πολλές κατά περίπτωση «εκβιαστικές» κατ’ ουσίαν μειώσεις μισθωμάτων, χωρίς απαραίτητα κάτι τέτοιο να συνδυάζεται με τα οικονομικά μεγέθη των επιχειρήσεων, ή την αγορά. Ο παράλληλος δημοσιονομικός, φορολογικός, αλλά και δημοσιογραφικός ή «μηντιακός στιγματισμός» των «εχόντων» ακίνητη περιουσία συνέτεινε στην καθιέρωση και ραγδαία εξάπλωση κλίματος τρομοκρατίας και φόβου εγκατάλειψης των ακινήτων, με αποτέλεσμα πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων να συνομολογούν αβίαστα μειώσεις μισθωμάτων που ξεπερνούσαν σε ποσοστό το 20%. Με τον τρόπο αυτό η κατάσταση αυτή στρέβλωσε την αγορά ακινήτων, ενώ όταν ξεκίνησαν και τα δικαστήρια να εκδικάζουν σχετικές αγωγές αναπροσαρμογής μισθωμάτων, τα συγκριτικά στοιχεία όμορων μισθώσεων «καθιέρωσαν» ένα κατά βάση «αμάχητο αιτιολογικό τεκμήριο» μείωσης των μισθωμάτων σε ποσοστά που έφτασαν, κατά περίπτωση, ακόμα και το 45-47%. Και μόλις καθιερώθηκε η στρέβλωση αυτή στην αγορά, ένα χρόνο σχεδόν μετά, το ελληνικό κράτος με το άρθρο 15 του Ν. 4013/2011 εισήγαγε το νέο θεσμό της «Επιτροπής Διακανονισμού για τις Εμπορικές Μισθώσεις», ως εξωδικαστικό όργανο επίλυσης διαφορών που αφορούν την αναπροσαρμογή του μισθώματος εμπορικών μισθώσεων. Πρόκειται για αμειβόμενες Επιτροπές, που εδρεύουν και λειτουργούν στην έδρα κάθε περιφερειακής ενότητας (νομός) και τα μέλη τους ορίζονται από τον οικείο Περιφερειάρχη. Η προσφυγή στις Επιτροπές αυτές γίνεται έπειτα από ενυπόγραφη αναφορά, είτε του ιδιοκτήτη, είτε του μισθωτή. Προϋπόθεση για το παραδεκτό της αναφοράς είναι να έχουν παρέλθει δύο έτη από την έναρξη της μίσθωσης ή την τελευταία οικειοθελή ή δικαστική αναπροσαρμογή του μισθώματος ή από προηγούμενη αναφορά του ιδίου μέρους για την αυτή μίσθωση. Η Επιτροπή οφείλει να εξετάζει αντικειμενικά και αμερόληπτα τις υποθέσεις που φέρονται ενώπιον της με βάση την αρχή της εκατέρωθεν ακρόασης κατά τρόπο ώστε να παρέχεται η δυνατότητα στα μέρη να εκφράζουν εγγράφως ή προφορικά τις απόψεις τους και να ενημερώνονται για τους ισχυρισμούς και τα έγγραφα που προσκομίζει το άλλο μέρος. Τα μέρη μπορούν να παρίστανται ενώπιον της και με πληρεξούσιο δικηγόρο. Εάν επιτευχθεί συμβιβασμός, συντάσσεται πρακτικό, το οποίο υπογράφεται από την Επιτροπή και τα συμβαλλόμενα μέρη (ή τους πληρεξουσίους δικηγόρους τους) και το οποίο επέχει θέση δικαστικού συμβιβασμού και αποτελεί τίτλο εκτελεστό. Εάν δεν είναι εφικτός ο συμβιβασμός, η Επιτροπή εκδίδει πόρισμα, στο οποίο εκφράζεται η εκτίμησή της επί της υποθέσεως καθώς και η γνώμη της τυχόν μειοψηφίας. Είναι, πάντως αυτονόητο, ότι δεν υποκαθιστά τα δικαστήρια, ούτε εμποδίζει την προσφυγή σε αυτά, ενώ σε περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος επιθυμεί να συνεχίσει δικαστικά για την αναπροσαρμογή του μισθώματος, τότε το Πόρισμα της Επιτροπής λαμβάνεται υπόψη από τα Δικαστήρια και εκτιμάται ελεύθερα. Πρακτικά θα έλεγε κανείς, ότι η νέα αυτή ρύθμιση σε λίγες περιπτώσεις μπορεί πλέον να αξιοποιηθεί, (αν όχι ελάχιστες έως μηδενικές), αφού οι περισσότερες επαγγελματικές μισθώσεις έχουν ήδη επαναδιαπραγματευθεί την τελευταία διετία. Περαιτέρω, σε αυτή την Επιτροπή προσφεύγουν όσοι δεν μπορούν να συμβιβαστούν εξωδικαστικά, γεγονός που σημαίνει ότι είναι απίθανο να συμβιβαστούν ενώπιον της Επιτροπής, ενώ το πόρισμα αυτής ούτε δεσμεύει τα μέρη, ούτε τον Δικαστή σε περίπτωση προσφυγής στην δικαστική οδό, λαμβανομένου υπόψη και του κόστους που επιβαρύνει τα μέρη, αφού πέραν από την αμοιβή της Επιτροπής πρέπει να καταβάλλουν και παράσταση δικηγόρου. Μια τέτοια ρύθμιση είτε θα έπρεπε να είχε προηγηθεί του νόμου Κατσέλη είτε θα έπρεπε η Επιτροπή αυτή να δεσμεύει τα Δικαστήρια, εφόσον συντάσσεται από εμπειρογνώμονες, ενώ θα έπρεπε να προβλέπεται η χρήση της ανεξαρτήτως τυχόν προηγηθέντος συμβιβασμού, προκειμένου η αγορά κατά τόπους να επανέλθει σε τάξη. Δυστυχώς βιώνουμε γεγονότα και καταστάσεις αλλοπρόσαλλες μέσα στη δίνη μιας βαθύτερης κρίσης αξιών, που μοιραία έχει συμπαρασύρει όλες τις εξουσίες και κυρίως τη νομοθετική.

Ενα σχολιο

  • Παντελής Λεβαντής

    Άριστες οι επισημάνσεις.